18.yy'ın "İlgi Çekici Ot Bilimi"

Kadınların henüz eğitim görme hakkının olmadığı yıllarda Elizabeth Blackwell, dönemin eczacı eğitim merkezlerinden Chelsea Physic Garden'ın baş koleksiyoneri ile arkadaş olur. Kısa sürede bu merkezin Yeni Dünya'dan gelen gizemli bitkiler için bir kitapçık hazırlamaya ihtiyacı olduğunu keşfeder. Bahçeye yakın bir sokakta kendine bir oda tutar ve bahçedeki bitkileri çizmeye başlar. Her bitkinin Latince, Yunanca, İtalyanca, İspanyolca, Hollandaca ve Almanca karşılığı için kocasına danışır. Bahçede bulunan toplam 500 bitkinin çizimi yapar. 1737'de ustalık eseri olan "İlgi Çekici Ot Bilimi" (A Curious Herbal) kitabını yayınlar.

İşte ben bu kitaba BAYILDIM!

Ne kadar ayrıntılı, ne kadar zarif, ne kadar gerçekçi çizimler!

Aşağıda gördüğünüz kırmızı domates gibi bazı sayfalar başlıbaşına birer zaman makinası etkisi bırakıyor insanda... Blackwell'den bugün her yerde bulabildiğimiz domatesin o zaman Yeni Dünya'ya ait yerli bitkilerden biri olarak görüldüğünü ve "aşk-elması" olarak tanındığını öğreniyoruz.

Blackwell kitabında çeşitli bitkilerin tıbbi olarak geleneksel uygulamalarına da değiniyor. Salatalık çekirdeklerinin böbrek taşı düşürmede ve idrar yolu enfeksiyonlarında; sarı kantaronun ise melankoli ve sinir hastalıklarının tedavisinde kullanımı, bahsettiğim geleneksel Avrupa tıbbına ait bilgilerden iki tanesi.

"Soğuk, ağırkanlı kimseleri için iyidir. İnce, sıcak ve kuru yapıdaki kimselerde sinirsel rahatsızlıklara neden olabilir"

Zamanında bir çok kez baskıya girmiş ve Avrupa'nın her köşesine ulaşmış bu nadir eser, taksonomi metodolojisi olarak bugün hala kullanılmakta olan "binomial nomenclature" sisteminin babası Carl Linnaeus'un da eline geçiyor. Anlatılan o ki Linnaeus kitaba bayılıyor ve Blackwell'e "Botanica Blackwellia" (Blackwell Botanisi) gibi tatlı bir isim takıyor.

Kitabın orijinal kopyasını Biodiversity Heritage Library'de incelemek mümkün.